Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Hà Nội thông tin, trong những tuần gần đây, trên địa bàn thành phố tiếp tục ghi nhận rải rác các ca mắc sốt xuất huyết (SXH), trung bình từ 17-24 ca/tuần.

Hàng năm, bệnh sốt xuất huyết (SXH) xảy ra khá phổ biến tại một số địa phương với nhiều người mắc bệnh, trong đó có trường hợp tử vong. Bệnh SXH thường có biểu hiện triệu chứng lâm sàng khá đa dạng, có thể diễn biến nhanh từ thể nhẹ sang thể nặng không tiên lượng trước được. Nếu không được phát hiện, chẩn đoán sớm và xử trí kịp thời, dễ dẫn đến tử vong. Vì vậy, không nên chủ quan với SXH.

Bệnh SXH thường mở đầu bằng triệu chứng sốt đột ngột nhanh chóng đạt tới 39-40 độ C. Cùng với sốt, người bệnh thấy mệt mỏi, nhức đầu (nhất là nhức 2 hốc mắt), đau mỏi các cơ khớp... Sốt liên tục, thường kéo dài 5-7 ngày (có một số ít trường hợp có thể sốt tới 8-10 ngày).

Xuất huyết là triệu chứng giúp dễ nhận biết được trên lâm sàng. Xuất huyết thường xuất hiện từ ngày thứ 3 sau sốt trở đi. Dấu hiệu xuất huyết rất đa dạng từ dấu hiệu dây thắt dương tính đến xuất huyết dưới da dạng nốt, chấm (đỏ như tôm luộc), xuất huyết niêm mạc (chảy máu cam, nôn ra máu rong kinh...). Đôi khi có thể gặp xuất huyết nội tạng (chảy máu não). Cùng với xuất huyết ở bệnh nhi thường thấy gan to dưới bờ sườn, mềm. Cơ chế chảy máu trong SXH do 3 yếu tố: giảm tiểu cầu, giãn thành mạch và rối loạn yếu tố đông máu.

Từ ngày thứ 3 sau sốt, thành mạch máu giãn nở (do phức hợp kháng nguyên - kháng thể hình thành) làm cho nước thoát ra khỏi lòng mạch. Nếu đo hematocrit, người ta nhận thấy các tế bào máu (hữu hình) với thể tích huyết tương (vô hình) tăng lên dần. Hiện tượng thoát mạch này dẫn đến tình trạng cô đặc máu do giảm thể tích huyết tương và dẫn đến sốc. Sốc nhẹ (sớm) thường thấy trẻ vật vã, huyết áp hạ hoặc kẹt (chênh lệch giữa huyết áp tối đa và huyết áp tối thiểu dưới 20mmHg), chân tay lạnh, tiểu ít. Nặng hơn, người bệnh lơ mơ, mê sảng, huyết áp không đo được, vô niệu.

Ngoài các triệu chứng lâm sàng trên đây (đủ để chẩn đoán ở cộng đồng), ở các cơ sở y tế, người bệnh thường được làm các xét nghiệm máu (số lượng tiểu cầu thường hạ dưới 100 x 109/l). Ở các bệnh viện lớn có thể làm xét nghiệm MAC - ELISA để xác định chẩn đoán.

Phạm Thị Thanh Phương