Bộ Chính trị đã xem xét báo cáo của Đảng ủy Bộ Y tế về kết quả thực hiện Nghị quyết 21-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hànhTrung ương Đảng khoá XII về công tác Dân số trong tình hình mới. Sau hơn 7 năm thực hiện, công tác này đã đạt nhiều kết quả quan trọng, như nâng cao nhận thức của người dân, đạt nhiều chỉ tiêu đề ra. Tuy nhiên, vẫn còn một số hạn chế như mức sinh chưa vững chắc, mất cân bằng giới tính khi sinh, chưa phát huy hết lợi thế "dân số vàng". Nguyên nhân chủ yếu là do nhận thức chưa đầy đủ, lãnh đạo chưa sát sao, chính sách chậm đổi mới. Để khắc phục những hạn chế này, Bộ Chính trị đưa ra một số nhiệm vụ, giải pháp và yêu cầu các cấp tập trung thực hiện. Tại Kết luận số 149-KL/TW ngày 10/4/2025, Bộ Chính trị yêu cầu các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, địa phương và ngành Y tế tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ, giải pháp sau:
1. Tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác Dân số
Tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo, quán triệt sâu sắc, đầy đủ các quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp của Nghị quyết 21-NQ/TW, nhất là quan điểm chuyển trọng tâm chính sách dân số từ kế hoạch hóa gia đình sang dân số và phát triển, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước giàu mạnh và thịnh vượng trong kỷ nguyên mới Nâng cao nhận thức, tăng cường trách nhiệm, đổi mới phương thức lãnh đạo; đổi mới tư duy trong chỉ đạo và thực hiện; xem dân số là yếu tố quan trọng hàng đầu, công tác Dân số là nhiệm vụ chiến lược, vừa cấp thiết, vừa lâu dài của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, là sự nghiệp của toàn Đảng, toàn dân và hệ thống chính trị. Đưa nội dung công tác Dân số vào trong nghị quyết, chương trình, kế hoạch công tác; thực hiện lồng ghép các yếu tố dân số vào chiến lược, kế hoạch, chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội của cả nước, từng vùng, từng ngành, từng địa phương. Phát huy hiệu quả vai trò lãnh đạo, chỉ đạo và phối hợp liên ngành của ban chỉ đạo công tác Dân số và phát triển các cấp.
2. Đổi mới nội dung tuyên truyền, vận động về công tác Dân số
Tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên và Nhân dân về công tác Dân số trong tình hình mới; coi việc thực hiện chính sách dân số và phát triển trong kỷ nguyên mới là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, của mỗi cá nhân, gia đình và toàn xã hội. Tận dụng lợi 3 thế của truyền thông số, truyền thông xã hội với tiêu chí đa dạng về nội dung, phong phú về hình thức, sát với thực tiễn và phù hợp với từng đối tượng, từng vùng, miền để chuyển tải các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và kiến thức về dân số tới từng người dân nhằm nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi về dân số và phát triển.
3. Hoàn thiện chính sách, pháp luật về Dân số
Đẩy nhanh tiến độ xây dựng và ban hành Luật Dân số theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng; rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật về số con được sinh; xây dựng và ban hành các chính sách chăm sóc sức khỏe người cao tuổi để tăng tuổi thọ bình quân, tăng số năm sống khỏe mạnh, bảo đảm thích ứng với già hóa dân số và nâng cao chất lượng dân số. Nghiên cứu ban hành các chính sách hỗ trợ cho phụ nữ sinh đủ hai con trước trước 35 tuổi, chính sách việc làm, trợ cấp, hỗ trợ cho người lao động sinh con và nuôi con nhỏ.
4. Triển khai đồng bộ các giải pháp về công tác Dân số
Đẩy mạnh phát triển và nâng cao hiệu quả hoạt động của mạng lưới cung cấp dịch vụ dân số với các giải pháp: Củng cố, phát triển mạng lưới dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản; mạng lưới chăm sóc người cao tuổi; từng bước phát triển mạng lưới chuyên ngành lão khoa; triển khai có hiệu quả công tác phòng bệnh, nâng cao sức khỏe bà mẹ, trẻ em và người dân. Bảo đảm đủ nguồn lực đáp ứng yêu cầu triển khai toàn diện công tác Dân số, nhất là đối với đối tượng chính sách, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo; đẩy mạnh xã hội hóa các dịch vụ dân số. Đẩy mạnh đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao năng lực, chuẩn hóa đội ngũ cán bộ làm công tác Dân số, đáp ứng yêu cầu chuyển hướng sang dân số và phát triển; mở rộng hợp tác quốc tế về công tác Dân số để tranh thủ sự hỗ trợ về tài chính, tri thức, kinh nghiệm, kỹ thuật để thực hiện mục tiêu phát triển bền vững về dân số…
Hoàn thành việc xây dựng, kết nối liên thông, thống nhất đồng bộ dữ liệu về con người (trên cơ sở dữ liệu gốc là cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư) để đánh giá chính xác biến động về dân số (cả về số lượng, chất lượng), phục vụ chính xác, kịp thời, hiệu quả công tác hoạch định chính sách dân số và phát triển. Khẩn trương xây dựng và tổ chức thực hiện hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026 - 2035.
Trong bối cảnh hiện nay, công tác Dân số đang trở thành một nhiệm vụ trọng tâm, đòi hỏi sự vào cuộc của toàn hệ thống chính trị. Đảng ủy Chính phủ và Đảng ủy Quốc hội đang tích cực chỉ đạo để đẩy nhanh tiến độ xây dựng và thông qua Luật Dân số, đảm bảo sự đồng bộ giữa các quy định của Đảng và pháp luậtcủa Nhà nước, theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII. Các chính sách khuyến khích phát triển dân số bền vững cũng đang được xây dựng, cùng với việc chỉ đạo xây dựng Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe và dân số giai đoạn 2026-2035. Để đạt được những mục tiêu này, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đang soạn thảo sửa đổi các quy định liên quan đến xử lý vi phạm chính sách dân số, trong khi Đảng ủy Bộ Y tế phối hợp xây dựng và giám sát thực hiện các chính sách y tế liên quan. Đảng ủy Công an Trung ương cũng đang nỗ lực hoàn thành việc xây dựng và kết nối dữ liệu dân số phục vụ công tác hoạch định chính sách. Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, cùng với Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể, đã và đang triển khai các hoạt động tuyên truyền, vận động sâu rộng trong toàn dân. Các tỉnh ủy, thành ủy cũng đã chủ động nghiên cứu và ban hành kế hoạch thực hiện Kết luận phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương, đồng thời tăng cường công tác kiểm tra, đôn đốc. Đảng ủy Chính phủ sẽ tiếp tục đôn đốc, giám sát việc triển khai Kết luận và báo cáo định kỳ kết quả thực hiện, đồng thời chỉ đạo sắp xếp các đơn vị hành chính để củng cố tổ chức bộ máy làm công tác Dân số, nhằm nâng cao hiệu quả công tác này trong thời gian tới.
Chi cục Dân số, Trẻ em và Phòng, chống tệ nạn xã hội